Recente ontwikkelingen in de wetenschap werpen een nieuw licht op het bewustzijn van dieren. Een groep dierwetenschappers, hersenwetenschappers en filosofen heeft verklaard dat niet alleen mensen en mensapen, maar ook andere dieren, zoals dolfijnen, olifanten, vogels, octopussen en zelfs bijen, bewustzijn bezitten. Deze verklaring werpt belangrijke vragen op over hoe we met dieren omgaan en de ethische implicaties daarvan.
NPO radio 1 | Huisvriend Brankele Frank over het bewustzijn bij dieren en NOS | Wetenschappers: bewustzijn eerder regel dan uitzondering in het dierenrijk
Leerdoel
Je kunt uitleggen wat wetenschappers recent leerden over bewustzijn bij dieren.
Woordenschat
primatoloog, zelfbewustzijn, ethische implicaties
Vragen
1. Welke dieren hebben volgens de verklaring van een groep wetenschappers bewustzijn?
2. Welke soorten bewustzijn benadrukt de verklaring met betrekking tot dieren?
3. Wat zijn enkele ethische implicaties van het erkennen van bewustzijn bij dieren volgens hoogleraar Bas Rodenburg?
4. Welke nieuwe inzichten hebben bijgedragen aan het veranderen van het idee over bewustzijn bij dieren?
5. Welke voorbeelden worden gegeven van dieren die mogelijk bewuste ervaringen hebben?
6. Wat was de reactie van Frans de Waal op het onderzoek naar poetslipvisjes?
7. Wat werd recent ontdekt over bijen met betrekking tot bewustzijn?
8. Hoe kunnen methoden worden ontwikkeld om het lijden van insecten te verminderen?
9. Wat suggereert hoogleraar Pim Haselager over de mogelijkheid dat computers bewustzijn kunnen ervaren?
10. Waarom wordt gesteld dat het falen van kunstmatige intelligentie (AI) de interesse in dieren heeft vergroot?
Opdrachten
2. Persconferentie - Vat de bron samen door je voor te bereiden op een persconferentie. Schrijf daarvoor de kern van de bron op en bedenk een aantal vragen waarmee je meer te weten kunt komen over het onderwerp. Je kunt de persconferentie daarna daadwerkelijk laten plaatsvinden door (een) ander(en) te laten optreden als deskundige/betrokkene en vragen te laten beantwoorden. -> Laat ongeveer drie leerlingen plaatsnemen aan de perstafel en vraag de andere leerlingen om vragen te stellen. De leerlingen aan de perstafel helpen elkaar om zo volledig mogelijk antwoord te geven op de vragen en mogen ook ‘passen’.
3. Voorpagina - Vat de bron samen door te bepalen hoe je het nieuws hierover op de voorpagina brengt. Het nieuws mag de gehele voorpagina beslaan en wordt daar in 3-4 berichten vermeld. Bedenk wat de kop en de globale inhoud van elk bericht wordt.
4. Waar of niet waar - Noteer 10-20 uitspraken over de inhoud van de bron waarvan een deel niet waar is. Wissel de uitspraken uit met een klasgenoot en bepaal wat waar is en wat niet waar is.
5. Emoticons - Vat de bron samen in de vorm van een reeks emoticons. Wissel daarna uit met een ander en leg de kern van de bron uit aan de hand van de verzameling emoticons van de ander.