Op 15 augustus staan we in Nederland stil bij de Japanse overgave tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Indonesië, toendertijd een Nederlandse kolonie. Twee jaar na deze oorlog werd Indonesië zelfstandig van Nederland. Daarmee kwam een eeuwenlange, omstreden koloniale geschiedenis tot een einde.
Bron
AD Oorlog in Indië: 15 augustus 1945 wordt niet gevierd
Woordenschat
handelspost, handelsmonopolie, kolonisatie, archipel, azen, privilege, hiërarchie, interneren, tijdgeest, zelfbeschikkingsrecht, schoorvoetend, republiek, Wederopbouw, assimilatie
Bron
AD Oorlog in Indië: 15 augustus 1945 wordt niet gevierd
Woordenschat
handelspost, handelsmonopolie, kolonisatie, archipel, azen, privilege, hiërarchie, interneren, tijdgeest, zelfbeschikkingsrecht, schoorvoetend, republiek, Wederopbouw, assimilatie
Leerdoel
Ik kan de oorzaken, gevolgen en reacties op de dekolonisatie van Nederlands-Indië beschrijven.
Vragen
1. Wat veranderde er tijdens de Japanse bezetting in Nederlands-Indië?
2. Hoe werd de Indo-Europese groep tijdens de Japanse bezetting behandeld?
3. Wat begon direct na de Japanse overgave in Nederlands-Indië?
4. Wat was de houding van de Nederlandse regering na de Tweede Wereldoorlog ten opzichte van de kolonie Nederlands-Indië?
5. Wat was de reactie van de Nederlandse regering op de veranderde machtsverhoudingen in Nederlands-Indië?
6. Wat was de houding van Nederland ten opzichte van het zelfbeschikkingsrecht van koloniën na de Tweede Wereldoorlog?
7. Hoe duidde de Nederlandse strijdmacht de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog?
8. Waarom vertrokken circa 350.000 mensen naar Nederland na de veranderde machtsverhoudingen?
9. Hoe heeft de Japanse bezetting de koloniale waarden en machtsverhoudingen in Nederlands-Indië beïnvloed?
10. Wat zijn de mogelijke redenen waarom Nederland pas later, onder druk van de internationale gemeenschap, de onafhankelijke republiek Indonesië erkende na de Tweede Wereldoorlog?
Opdrachten
1 - Ooggetuige
Maak een audio-opname waarin je een monoloog voorleest van een Indonesische inwoner die getuige was van de Japanse bezetting en de daaropvolgende periode van dekolonisatie.
2 - Soldaat
Schrijf een kort verhaal waarin je een persoonlijk perspectief van een Nederlandse soldaat die in Nederlands-Indië diende tijdens de onafhankelijkheidsoorlog weergeeft, waarin je een van zijn of haar interne conflicten en morele dilemma's beschrijft.
3 - Mindmap
Maak een mindmap waarin je de oorzaken en gevolgen van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië in kaart brengt. Gebruik de tekst en eventueel aanvullend onderzoek om je mindmap te ondersteunen.
Laat de leerlingen individueel een samenvatting schrijven van de belangrijkste gebeurtenissen en ontwikkelingen die hebben geleid tot de onafhankelijkheid van Indonesië. Vervolgens kunnen ze hun samenvattingen vergelijken en bespreken om te zien welke informatie essentieel was en welke details mogelijk overbodig waren.
5 - Experts
Verdeel de klas in groepen en wijs elk groepje een specifiek aspect van de tekst toe, bijvoorbeeld de rol van de VOC, de Japanse bezetting of de onafhankelijkheidsstrijd. Maak in groepen een beknopte samenvatting van het toegewezen onderwerp. Presenteer de samenvatting aan de klas en bespreek wat het vooral vertelt over geschiedenis van Nederlands-Indië.