MNMweek

De corona-uitbraak zogt voor een wereldwijde afhankelijkheid van elkaar. Waar een aantal landen corona onder controle krijgt, hebben andere landen te maken met een allesbedreigende piek. Lees meer over de laatste getallen in het artikel  Einde pandemie in zicht? Quarantaine op veel plekken geen optie, met alle gevolgen van dien . Woordenschat  ▢ de pandemie ▢ het tijdsbestek ▢ de factor ▢ de hotspot Leerdoel ▢ Ik kan redenen toelichten waarom in verschillende landen quarantaine geen optie is/ Opdrachten A Tekening Teken de kern van de tekst. Dat kun je doen in één of meerdere tekeningen. B Schema Vat de tekst samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere tekens goed de verbanden aanduiden tussen de onderdelen. Bedenk goed welke werkwoorden centraal staan in de tekst en (dus) in jouw schema. C Toets Maak een toets van 10 á 15 vragen over de tekst. Zorg dat je vraagt naar alle aspecten die de tekst behandelt.

Wetenschappers hebben ontdekt dat een vulkaanuitbarsting in de laatste eeuw vóór onze jaartelling op meerdere plekken in de wereld roet in het eten gooide. De Romeinse Republiek kreeg het zwaar te verduren. Lees in het artikel   Vulkaanuitbarsting in Alaska leidde 2.000 jaar geleden tot kou, honger en ziekten in Rome  hoe ze bewijs vonden van een grote klimaatomslag in die tijd. Woordenschat ▢ ongure ▢ turbulente ▢ causale ▢ klimatologische ▢ de ijskern ▢  de eruptie ▢ de senaat ▢ de consul Leerdoel ▢ Ik kan het verband tussen de vulkaanuitbarsting en historische ontwikkelingen in 43 voor Christus uitleggen. Opdrachten A Vragen 1. Geef een ander woord voor causale (alinea 2)? 2. Waarnaar verwijst de bijzin ¨de fase in de geschiedenis van de Romeinen waarin Rome uitgroeide tot het centrum van een wereldrijk¨ (alinea 3)? 3. Hoe waren historici al op de hoogte van het klimaat in die tijd? 4. Hoe weten de onderzoekers dat de Romeinse Republiek last had van de vulkaa

Voor een groot aantal leerlingen en ouders is het niet langer houdbaar dat de scholen maar deels open zijn en leerlingen maar beperkt onderwijs volgen. Uiterlijk in september moet het weer ´normaal´ toegaan in de scholen, vinden ze. Lees meer over de tegengeluiden in het artikel  Het infectierisico versus psychologische problemen: kunnen middelbare scholen weer open? Woordenschat ▢ het dilemma ▢ urgent ▢ de consensus ▢ de sociaal-emotionele ontwikkeling Leerdoel ▢ Ik kan uitleggen wat risico´s en voordelen zijn van het verder openen van de middelbare scholen. Opdrachten A Vragen 1. Hoe groot is de besmettelijkheid van tieners volgens de tekst? 2. Wat wordt bedoeld met  een potentieel virus-knooppunt  (alinea 3)? 3. Leg de uitspraak “School is de grote gelijkmaker¨ uit (alinea 4). 4. Waaromis het welzijn van jongeren op dit moment nog niet goed meetbaar (alinea 4)? 5. Waarom is het ¨superurgent¨ dat jongeren elkaar weer zien en volwassenen die hun lesgeven en begele

In de Nederlandse natuur duiken regelmatig dieren op die er helemaal niet thuishoren. Ze zijn er vrijwel nooit op eigen gelegenheid terechtgekomen, maar in bijna alle gevallen losgelaten. Onder meer de Leeuwarder Courant  'Amerikaanse stierslang voelt zich thuis in Haagse duinen'  schreef erover in het kader van de week van de invasieve exoten. Woordenschat  ▢ de populatie ▢ invasieve exoten ▢ inheems ▢ het natuurlijk evenwicht Leerdoel ▢ Ik kan belangrijke gevolgen noemen van het vestigen van invasieve exoten. Opdrachten A  Schema  Vat de tekst samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere tekens goed de verbanden aanduiden tussen de onderdelen. Bedenk goed welke werkwoorden centraal staan in de tekst en (dus) in jouw schema. B  Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst laat zien. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). C Insta post Je schrijft voor het medium waar de tekst is gepubliceerd een Instagrampost om

Bij de huidige protesten tegen racisme is een discussie losgebarsten over oude Nederlandse zeehelden. Moeten we in Nederlande steden zeeliedenbuurten willen hebben, moeten we standbeelden van hen willen hebben in onze steden? Het artikel Hollandse helden of schurken: wie waren deze zeelieden precies?  zet de bekendste, meest omstreden zeehelen voor je op een rij. Woordenschat  ▢ de genocide ▢ het erfgoed ▢ het devies ▢ visionair ▢ inlands ▢ het kolonialisme ▢ de republiek ▢ het perspectief Leerdoel ▢ Ik kan uitleggen wat verschillende Nederlandse zeehelden nu omstreden maakt. Opdrachten A Eén minuut paper Lees de tekst en schrijf daarna gedurende één minuut alles op wat je weet. Geef met deze aantekeningen een korte uitleg aan een klasgenoot of de klas of vraag hem/haar feedback te geven op je tekst. B Mindmap Maak een mindmap over het onderwerp van de tekst. Houd goed rekening met de kenmerken van een mindmap (tekst, beeld, kleuren, verbanden). C Betoog Schr

In de Verenigde Staten zijn al verschillende monumenten omvergehaald. Na de beelden lijken nu de beeldmerken aan de beurt. Op sommioge verpakken staan afbeeldingen die veel mensen als racistisch en stereotyperend ervaren. Lees over de beeldmerkenstrom die nu optrekt in het artikel  De onderdanige slaven Aunt Jemima en Uncle Ben verdwijnen uit de Amerikaanse schappen . Woordenschat  ▢ het steeotype ▢ raciaal ▢ Afro-Amerikanen ▢ evolueren ▢ het beeldmerk ▢ controversieel Leerdoel ▢ Ik kan uitleggen wat sommige beeldmerken controversieel maakt. Opdrachten A Vragen 1. Welke voorbeelden van recente veranderingen noemt de tekst? 2. Welke voorbeelden van nog niet doorgevoerde veranderingen noemt de tekst? 3. Wat is het bezwaar tegen sommige beeldmerken? 4. In hoeverre zijn controversiële beeldmerken volgens de tekst vergelijkbaar met monumenten? 5. Wat wordt in de tekst bedoeld met evolueren ? B Verslaggever Treed op als verslaggever. Bespreek het onderwerp in een

In India en Pakistan woedt een ontzaglijke spinkhanenplaag. Vooral boeren worden zwaar getroffen. Verschillende media schreven hoe de Pakistanen de nood proberen op te lossen. Lees bijvoorbeeld over de plaag bij NOS  Sprinkhanen blijven plaag, Pakistan maakt er kippenvoer van , RTL Nieuws  Sprinkhanenplaag Pakistan: bevolking vangt tegen betaling, insecten worden kippenvoer  en METRO  Pakistan zet enorme sprinkhanenplaag om in iets positiefs: kippenvoer . Woordenschat ▢ de noodtoestand ▢ de proteïne ▢ de roepie / rupee ▢ de moessonregen Leerdoel ▢ Ik kan de gevolgen van de spinkhanenplaag toelichten. Opdrachten A Verslaggever Treed op als verslaggever. Maak gebruik van minimaal twee bronnen. Bespreek het onderwerp (evt. als ooggetuige) in een video of voor de klas. B Schets Lees minimaal twee bronnen en maak daarna een snelle samenvatting in enkele snelle tekeningen. Geef met deze aantekeningen een korte uitleg aan een klasgenoot. C Infographic Maak een infograph

In de nasleep van de dood van George Floyd staan nu op veel plaatsen in de wereld verschillende beelden weer ter discussie. Vaak gaat het om ontdekkingsreizigers en politiek leiders die zich schuldig hebben gemaakt aan racisme en genocide. Lees meer over het nieuws op bijvoorbeeld de websites van RTL Nieuws  Omstreden standbeelden onder vuur: ook bij ons een beeldenstorm?  en AD  Nieuwe beeldenstorm: ‘Foute helden’ moeten het ontgelden . Woordenschat ▢ de beeldencultuur ▢ de sokkel ▢ de plaquette ▢ ontgelden ▢ ontaarden ▢ puissant ▢ de genocide ▢ het kolonialisme Leerdoel  ▢ Ik kan voorbeelden geven van hoe we kunnen omgaan met omstreden monumenten. Opdracht A  Mindmap Maak een mindmap over de inhoud van de tekst die je las. Houd goed rekening met de kenmerken van een mindmap (tekst, beeld, kleuren, verbanden). B  Koppen Vat de kern van de tekst die je las samen in vijf verschillende koppen. C  Vervolg Schrijf een kort verhaal waarin jij bepaalt hoe het verder

Het is tijd dat we nog meer te weten komen over micro-organismen. Dat vinden wetenschappers die meewerken aan het nieuwe onderzoeksproject UNLOCK. Ze willen veel meer kennis over microben ontsluiten zodat we nog meer slim gebruik kunnen maken van het (vuile) werk dat ze kunnen opknappen. Lees meer in het artikel  ‘In onze darmen zitten meer micro-organismen dan er in het universum sterren zijn’ . Woordenschat ▢ de microbe ▢ gisten ▢ het micro-organisme ▢ de bioreactor ▢ fermenteren Leerdoel  ▢ Ik kan voorbeelden geven van hoe we belangrijke kenmerken van microben gebruiken in onze leefomgeving Opdrachten A Vragen 1. Welke kenmerken van microben noemt de tekst? 2. Welke functie vervullen ze in onze darmen? 3. Welke bestaande toepassingen van microben noemt de tekst? 4. Wat zijn de belangrijkste redenen om nog meer werk te maken van onderzoek naar microben? 5. Wat zijn de vragen die de onderzoekers willen gaan beantwoorden? B Poster Vat de kern van de tekst (bijv

Nederland zit al lange tijd met een ´nertsenkwestie´. Al ruim dertig jaar zijn er protesten tegen het fokken van dieren om hun pels. Door de besmetting met corona binnen fokkerijen is de kwestie nog lastiger geworden. Lees hoe binnen ons land gedacht wordt over deze sector in het artikel  Nertsenfokkerijen in Nederland: waar zijn ze nog en waarom? Woordenschat  ▢ ruimen ▢ taxeren ▢ de compensatie ▢ het pelsdier ▢ de sector ▢ de motie Leerdoel  ▢ Ik kan uitleggen hoe de pelsdierfokkerij in Nederland wordt verminderd Opdracht A Mindmap Maak een mindmap over de inhoud van de tekst. Houd goed rekening met de kenmerken van een mindmap (tekst, beeld, kleuren, verbanden). B Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst laat zien. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). C Stellingen Vat de tekst samen in vijf stellingen. Licht elke stelling kort toe en verwijs bij elke stelling naar twee relevante alinea´s. Lever ze in bij de leraar

Tv-zenders en streamingdiensten nemen hun aanbod stevig onder de loep na de protesten rond de dood van George Floyd. Meer dan ooit speelt de vraag wat ze moeten doen met discriminerende inhoud van series en films, zelfs al gaat het om comedy en satire. Lees meer over de scherpe controleop het serie- en filmaanbod in het artikel 'Haal omstreden series en films niet weg, maar laat de kijker er wat van leren' . Woordenschat  ▢ satirisch ▢ de rassenscheiding ▢ het denkbeeld ▢ de context ▢ het stereotype ▢ de rekenschap ▢ het erfgoed Leerdoel ▢ Ik bespreek hoe tv-stations en streamingdiensten willen omgaan met beeldmateriaal dat we tegenwoordig ervaren als aanstootgevend Opdrachten A Vragen 1. Welke voorbeelden van aanstootgevende fragmenten worden in de tekst genoemd? 2. Leg met een voorbeeld uit de tekst uit wat wordt bedoeld met context (alinea 5). 3. Bespreek kort de reden voor de naamswijziging (Antebellum) in de kadertekst. 4. Leg uit waarom in het aa

In accu´s van telefoons en elektrische auto´s verdwijnt een gigantische hoeveelheid kobalt. In Congolese mijnen wordt de kobalt gewonnen. Met alle gevolgen van dien. Lees hoe het toegaat in de kobalthandel in de reportage  Congolezen betalen de prijs voor onze elektrische auto’s . Woordenschat  ▢ de keerzijde ▢ delven  ▢ procederen ▢ grieven ▢ innemend ▢ bruusk ▢ de rebellie ▢ de compensatie ▢ de keten Leerdoel ▢ Ik kan belangrijke gevolgen van kobaltwinning noemen. Opdracht A Schema Vat de tekst samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere tekens goed de verbanden aanduiden tussen de onderdelen. Bedenk goed welke werkwoorden centraal staan in de tekst en (dus) in jouw schema. Gebruik de vijf dikgedrukte woorden eventueel als opbouw voor het schema. B Beeldsamenvatting Zoek circa 5 bijpassende foto´s op en leg daarmee de inhoud van de tekst uit. Gebruik de vijf dikgedrukte woorden eventueel als handvat. C Nieuwsitem Maak een korte video waarin je he

Tijdens de lock down is de vraag naar pups enorm toegenomen. Het leidt tot bezorgdheid bij kennelhouders en dierenasielen. Lees meer in het artikel Het lijkt wel of we allemaal een puppy willen: wachttijd én aankoopprijs lopen op . Woordenschat ▢ een slaatje slaan ▢ de aanbetaling ▢ weloverwogen ▢ reguliere ▢ het protocol ▢ de broodfokker ▢ ondoordacht ▢ de impulsaankoop ▢ normaliseren Leerdoel  ▢ Ik kan de adviezen in de tekst kort samenvatten. Opdrachten A Schema Vat de tekst samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere tekens goed de verbanden aanduiden tussen de onderdelen. Bedenk goed welke werkwoorden centraal staan in de tekst en (dus) in jouw schema. B Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst laat zien. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). C Poster Vat de adviezen in de tekst samen op een poster. Zorg dat je de informatie overzichtelijk maakt door een goede verdeling. Bepaal goed in hoeverre je o

We praten niet graag over racisme, omdat we menen dat het in ons land meevalt. We zijn immers tolerant en staan open voor diversiteit, zeggen deskundigen: dat maakt dat we het een knap lastig onderwerp vinden om te bespreken, want racisme is er echt wel. Lees wat de deskundigen adviseren om ook open te staan voor een gesprek over racisme in het artikel  Praten over racisme is niet voor iedereen vanzelfsprekend . Woordenschat  ▢ het zelfbeeld ▢ liberaal ▢ de diversiteit ▢ legitimeren ▢ institutioneel Leerdoel  ▢ Ik kan uitleggen waarom racisme voor veel mensen een moeilijk gespreksonderwerp is. Opdrachten A Vragen 1. Waarom reageren we defensief op het woord racisme? 2. Wat bedoelt Sandvliet met de opmerking dat het slavernijverleden ¨vormend is voor hoe Nederland er nu uitziet¨ (alinea 6)? 3. Wat bedoelt ze met ontmenselijken ? 4. Wat is haar belangrijkste advies? 5. Hoe kun je volgens Schaafsma beter omgaan met het woord racisme? 6. Welke twee kanten of vormen v

De dood van George Floyd leidt overal te wereld tot nadenken over racisme nu en in het verleden. In België neemt de roep toe om beelden van oud-koning Leopold II te verwijderen. Lees in het artikel  Steeds meer protest in België tegen standbeelden Leopold II  waarom. Woordenschat  ▢ koloniaal ▢ het bewind ▢ dekoloniseren ▢ een harnas optrekken Leerdoel  ▢ Ik kan de belangrijkste argumenten bespreken in de discussie over omstreden standbeelden. Opdrachten A  Stellingen Vat de tekst samen in vijf stellingen. Licht elke stelling kort toe en verwijs bij elke stelling naar twee relevante alinea´s. Lever ze in bij de leraar. Een (willekeurige) keuze uit alle stellingen gebruiken we voor korte debatten over het onderwerp van de tekst. B Betoog Schrijf een kort betoog over het onderwerp van de tekst. Bouw je betoog als volgt op: stelling - argumenten vóór - argumenten die je tegen jouw stelling en argumenten in kunt brengen - weerlegging daarvan - een krachtige slotzin. C

Eerdere vondst: de piramide van Kukulcán op het Mexicaanse schiereiland Yucatán Wetenschappers vonden met een bijzondere lasertechniek een Maya-bouwwerk, dat ouder blijkt te zijn dan eerdere vondsten. Lees meer in het artikel  Nieuw ontdekt platform in Mexico blijkt oudste bouwwerk Maya´s  wat de wetenschappers leerden van de vondst. Woordenschat ▢ het plateau ▢ de koolstofdatering ▢ organisch ▢ ceremonieel ▢ duiding Leerdoel ▢ Ik kan de nieuwe inzichten noemen die het plateau aan wetenschappers geeft Opdrachten A Vragen 1. Waarom bekeken de mensen vanaf het plateau naar de hemellichamen? 2. Hoe dacht men eerst dat Maya-gemeenschappen waren ontstaan? 3. In hoeverre verandert de vondst van het plateau dat idee? 4. Waarop duidt het ontbreken van sporen of afbeeldingen van hooggeplaatste personen? 5. Waarom denkt Geurds dat de Maya´s in nauw contact stonden met het andere volk van de Omeken? 6. Welke verbindende kracht had de landbouw? 7. Wat bedoelt Geurds met o

Een nieuw onderzoek van het RIVM naar geluidsoverlast laat zien dat we in ons land de normen flink overschrijden. Volgens het RIVM leidt de toename tot verschillende gezondheidsrisico´s. Lees meer over de overlast en de gevolgen in het artikel  Ernstige geluidsoverlast voor miljoen Nederlanders, gezondheid in gevaar . Woordenschat  ▢ de decibel ▢ de richtlijn ▢ de hart- en vaatziekten ▢ de slaapverstoring ▢ de WHO Leerdoel  ▢ Ik kan voorbeelden geven van aanpassingen die nodig zijn tegen de toegenomen geluidsoverlast. Opdrachten A Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst laat zien. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). B Betoog Schrijf een kort betoog over het onderwerp van de tekst. Bouw je betoog als volgt op: stelling - argumenten vóór - argumenten die je tegen jouw stelling en argumenten in kunt brengen - weerlegging daarvan - een krachtige slotzin. C Cartoons Maak één of meer cartoons over de inhoud van de tekst.

In de VS wordt met marsen, brandstichtingen en rellen geprotesteerd tegen politiegeweld. Demonstranten verwijten de politie racisme na de zoveelste dodelijke afloop bij een aanhouding van een zwarte Amerikaan. Lees meer in het artikel Een diepgeworteld probleem: buitensporig politiegeweld tegen zwarte Amerikanen . Woordenschat ▢ federale ▢ curatele ▢ het proces-verbaal ▢ eufemistisch ▢ de zwijgcultuur ▢ de doofpot ▢ de scepsis Leerdoel ▢   Ik kan de analyse van de problemen door de journalist in eigen woorden weergeven Opdracht A Eén minuut paper Lees de tekst en schrijf daarna gedurende één minuut alles op wat je weet. Geef met deze aantekeningen een korte uitleg aan een klasgenoot of de klas of vraag hem/haar feedback te geven op je tekst. B Interviewvragen Bedenk interviewvragen waarmee je een of meer personen die in de tekst voorkomen om meer informatie zou kunnen vragen. C Toets Maak een toets van 10 á 15 vragen over de tekst. Zorg dat je vraagt naar all

De grote wereldgodsdiensten hebben allemaal heilige plaatsen waar altijd veel bezoekers te vinden zijn. Nu is het er stil. De corona-epidemie maakte het minder makkelijk of onmogelijk de plekken te bezoeken. Maar langzamerhand keert ook hier het leven weer terug. Lees meer in het artikel  Heilige plaatsen krijgen langzaam weer wat lucht: ‘Het openen van de kerk zal hoop geven’ . Woordenschat  ▢ een zucht van verlichting slaken ▢ balsemen ▢ het gebedsbriefje ▢ de Ka´aba ▢ de hadj ▢ de umra ▢ de pelgrim Leerdoel  ▢ Ik kan de belangrijkste heilige plaatsen van islam, jodendom en christendom beschrijven. Opdrachten A Mindmap Maak een mindmap over de inhoud van de tekst. Houd goed rekening met de kenmerken van een mindmap (tekst, beeld, kleuren, verbanden). B Toets  Maak een toets van 10 á 15 vragen over de tekst. Zorg dat je vraagt naar alle aspecten die de tekst behandelt. C Souvenirs Vat de tekst samen door enkele souvenirs bij de plaatsen in de tekst te bedenke

6-6-44 is Decision Day. Jaarlijks herdenken we wereldwijd hoe de geallieerden met een landing in Normandië het westfront aanvielen. Bekijk de video  'De kogels vlogen om mijn oren': herinneringen aan D-Day van een 95-jarige  en hoor wat getuigen die dag meemaakten. Woordenschat ▢ D-Day Leerdoel ▢ Ik beschrijf de betekenis van D-Day voor de bevrijding Opdrachten A Vragen 1. Wat vertellen de getuigen in de video over het leven vóór D-Day? 2. Wat vertellen ze over D-Day? 3. Wat waren de directe gevolgen van D-Day? 4. Hoe herdenken de getuigen in de video D-day en de oorlog? B Kalender Onderzoek op welke dagen in het jaar we stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog. Maak een kalender maken met de dagen en de gebeurtenissen en groepen die bij de herdenkingen worden herdacht. Beschrijf bij de kalender aan welke herdenkingen jij actief meedoet en waarom je dat doet. C Pop up tentoonstelling Maak een kleine, zo klaar te zetten / zo weer af te breken tentoonstellin

Volgens velen is het een urban myth, een stadslegende. De alligator Saturnus, die vanaf het einde van de Tweede wereldoorlog in de dierentuin van Moskou verbleef, was eerder in een Duitse dierentuin een van de favorieten van Adolf Hitler. Onlangs overleed het dier op hoge leeftijd. Lees meer over de alligator en de verhalen over zijn leven in het artikel  ‘Hitlers alligator’ sterft op zeldzaam hoge leeftijd in dierentuin Moskou . Woordenschat  ▢ het understatement ▢ de mythe ▢ exotische ▢ de herstelvergoeding Leerdoel  ▢ Ik kan het ontstaan van de mythe over de alligator verklaren. Opdrachten A Schema Vat de tekst samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere tekens goed de verbanden aanduiden tussen de onderdelen. Bedenk goed welke werkwoorden centraal staan in de tekst en (dus) in jouw schema. B Seven words story Vertel de kern van het nieuws waarover je las in de vorm van een 'seven words story'. Kom in zeven woorden tot een duidelijke plot. C St

Veel restaurants zijn tijdens de sluiting door corona niet stil blijven zitten. Ze zijn op nieuwe manieren gaan ondernemen. En wel met zoveel succes en plezier dat veel van de nieuwe initiatieven waarschijnlijk zullen blijven bestaan. Lees meer over de innovaties in het artikel Toprestaurants zijn toegankelijker dan ooit, en blijven dat waarschijnlijk ook . Woordenschat ▢ het segment ▢ innoveren ▢ de businesscase ▢ opereren ▢ de markt ▢ de marketingsdeskundige ▢ het concept Leerdoel  ▢ Ik kan voorbeelden geven van nieuwe initiatieven van restaurants. Opdracht A Vragen 1. Wat wordt bedoeld met het hogere segment (alinea 1)? 2. Waarnaar verwijst het nieuwe normaal (alinea 2)? 3. Geef een ander woord voor opereren  (alinea 4)? 4. Hoe proberen restaurants de beleving van het restaurant bij de mensen thuis te creëren (alinea 5)? 5. Geef een ander woord voor de markt (alinea 6)? 6. Welke informatie geeft alinea 8 over de betekenis van het begrip siganture dishes ? 7