Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit maart, 2023 tonen

Komende MNMweek (11)

Maandag Vikingen Dinsdag Wacht met de ontwikkeling van AI Woensdag Werk aan de winkel met stikstof Donderdag Voorzichtigheid met waarover we lesgeven: de David van Michelangelo Vrijdag en maandag Paasbreak, geen MNMweek  

Pasen

  Niet iedereen heeft meer scherp voor de geest wat we herdenken en vieren op de verschillende ´paasdagen´? Wat waren ook alweer Witte donderdag en Goede vrijdag? Wat staat centraal op paaszondag en waarom hebben we ook nog een paasmaandag?  Bron AD   Dit moet je weten over Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Pasen . Woordenschat de bezinning - de versobering - markeren - het lentefeest - het vruchtbaarheidsfeest Leerdoel  Ik kan uitleggen waar het bij deze feestdagen om gaat en kan de namen Goede week en de Stille week verklaren. Opdracht 1 -  Vragen 1. In hoeverre wordt het begrip vasten uitgelegd? Zoek waar nodig aanvullende informatie op in een andere bron. 2. In hoeverre wordt de naam Aswoensdag uitgelegd? Zoek waar nodig aanvullende informatie op in een andere bron. 3. Wat wordt bedoeld met het begrip katholieke variant? 4. Wat wordt bedoeld met de woorden bezinning en versobering? 5. Welke betekenis geeft de tekst aan het woord Goede? Citeer het tekstgedeelte waar het antwoord sta

Traditie onder vuur

Vooral in het oosten van Nederland zijn paasvuren een aloude traditie. Het wordt om meerdere redenen elk jaar moeilijker om ze te ontsteken.  Bron  Omroep Gelderland   Het einde van de paasvuren? 'De overheid maakt het moeilijker' Woordenschat   Zie opdracht. Leerdoel  Ik kan de herkomst, betekenis en waarde van de paasvuren toelichten.  Opdracht 1 - Mindmap Vat de tekst samen in een kleine mindmap. Laat in één oogopslag de herkomst, betekenis en waarde van de paasvuren zien.  Opdracht 2 - Verschillende perspectieven  Lees de tekst en bekijk de video. Vorm daarna een groep van zes leerlingen. Bespreek het onderwerp vanuit verschillende perspectieven. Verdeel onder jullie vijf de volgende gezichtspunten: wit (feitelijk), rood (vanuit gevoel), groen (vanuit mogelijkheden), zwart (als advocaat van de duivel), geel (vanuit optimisme) of blauw (gericht op reflectie en overzicht). Ieder neemt vanuit dat eigen perspectief deel aan jullie gesprek. Noteer na afloop van jullie gesprek de

Aloude paasgewoonten: ook dit jaar weer

Veel oude tradities hebben symbolische verwijzingen. Ook de eieren bij Pasen verwijzen naar tal van zaken die al eeuwen bij het feest centraal staan.  Bron RTL Nieuws Eieren schilderen en verstoppen: zo christelijk zijn onze paasgewoontes Woordenschat   volksverhalen - heidense cultuur - orthodoxe - cyclus - symboliseert - Germaanse Leerdoel  Ik kan vertellen waarnaar paasgebruiken verwijzen.  Opdracht 1 - Mindmap Vat de tekst samen in een kleine mindmap. Laat in één oogopslag zien welke symboliek er achter bekende paasgebruiken schuilt. Opdracht 2 - 5w1h Vat de tekst samen door de vraag naar wie, wat, waar, wanneer en hoe te stellen. Geef ook antwoord op de zes vragen. Vraag daarna feedback aan een klasgenoot.  Opdracht 3 - Aanvulzinnen Vul de onderstaande zinnen aan en zet ze daarna in een logische volgorde. 1. Eieren .... van oudsher ....  2. .... verwezen naar .... 3. Gelovigen .... eieren .... 4. .... symbool .... 5. .... mythologie .... traditie .... 6. Hazen .... lente .... 7.

Pure chocolade: echt gezonde kost?

Het klinkt velen als muziek in de oren. 'Pure chocolade, het is gewoon goed voor je, er veel van eten is geen probleem.' Maar wat is waar van uitspraken dat pure chocola zo goed voor je is? Bron  De Volkskrant  Wat klopt er van de gezondheidsclaims over pure chocola? Woordenschat  Zie opdrachten. Leerdoel  Ik kan vertellen in hoeverre gezondheidsclaims over pure chocola juist zijn.  Opdracht 1 -  Vragen 1. Welke goede eigenschappen worden toegeschreven aan pure chocola? 2. Welke kanttekeningen maakt de tekst bij de goede uitwerking van pure chocola? 3. Wat is waar van het positieve effect van de chocola op onze stemming? 4. In hoeverre worden er eigenschappen toegeschreven aan pure chocola die in het geheel niet waar zijn? 5. Geef in één zin antwoord op de vraag in de titel.  Opdracht 2 - Infographic Maak in een compacte maar volledige infographic duidelijk wat de tekst vertelt over pure chocola. Bekijk ter inspiratie online een aantal voorbeelden van infographics.  Opdracht 3

Pesach

Van 15 tot en met 23 april vieren joden Pesach.  Acht dagen herdenken ze de Exodus. De eerste avond van Pesach vindt in joodse huizen het gebruik plaats van  bedikas chometz.  Alles moet schoon, alles moet vrij zijn, want Pesach begint.  Bron Trouw  Wijn drinken, matzes eten en zoeken naar stukjes brood: zo vieren joden Pesach   Woordenschat Pesach - nietig verklaren - ongerezen - de matze - de rabbijn - de zegenspreuk - orthodox Leerdoel Ik kan uitleggen wat joden tijdens Pesach herdenken en de betekenis van de verschillende gerechten bij Pesach benoemen. Opdracht 1 - Vragen  1. Wat is het ritueel bedikas chometz? 2. Waarover gaat de zin ‘Waarom is vanavond anders dan andere avonden?’? 3. Hoe wordt een matze omschreven in de tekst? 4. Waarnaar verwijzen de matzes? 5. Wat wordt bedoeld met orthodoxe joden? 6. Waarom worden de stukjes brood opgespoord? 7. Wat betekent de ´nietigverklaring´ waarover de vader spreekt? 8. In hoeverre verklaart de tekst waarom de kinderen een kaars, een gan

Komende MNMweek (10)

Maandag Pesach Dinsdag Pure chocolade: echt gezonde kost? Woensdag Aloude paasgewoonten: ook dit jaar weer  Donderdag Een traditie onder vuur Vrijdag Pasen  

Corona kwam van dieren

Bron  AD  Wetenschappers vinden sterk genetisch bewijs dat een dier aan begin coronapandemie stond Woordenschat  autoriteiten - uitstrijkje - monsters - scenario  Leerdoel  Ik kan bespreken welk nieuws de tekst bevat en op welke bronnen het nieuws is gebaseerd. Opdracht 1 - Woordweb Lees de tekst. Maak daarna met een woordweb een zo compleet mogelijke samenvatting. Bespreek de samenvatting daarna met een klasgenoot en geef elkaar feedback.  Opdracht 2 - Emoticon samenvatting  Vat het nieuws zo goed mogelijk samen in een reeks emoticons. Wissel daarna met een klasgenoot en beoordeel de samenvatting van elkaar. Bespreek ze daarna kort met elkaar.  Opdracht 3 - Nieuwswaarde Wat is volgens de tekst de waarde van dit nieuws? Beschrijf het kort en geef de vindplaats(en) in de tekst aan. Geef eventueel ook nog andere redenen waarom het nieuws belangrijk is die niet in de tekst worden genoemd. 

Nieuw onderzoek naar schade koppen in voetbal

Bron  NRC  Wéér nieuw bewijs voor hersenschade in het voetbal, maar de FIFA houdt een proef voor meer veiligheid tegen Woordenschat  populatie - gespecificeerde - doorsnee - data - geruchtmakende - specificieke - vakbond Leerdoel  Ik kan de uitkomst van het onderzoek en belangrijke (eerste) adviezen benoemen. Opdracht 1 - Aanvulzinnen Vul de zinnen aan en zet ze daarna in een logische volgorde. 1. De kranten koppen .... 2. .... koppen .... 3. .... hoofdzakelijk .... 4. .... het hoofd koel houden om .... 5. Hoofdoorzaak .... 6. .... schedel .... 7. .... het hoofd bieden. 8. .... voor het hoofd stoten.  Opdracht 2 - Stille discussie Vorm een groep van 3-4 leerlingen. Voer een stille discussie over de vraag hoe het beste kan worden omgegaan met het probleem. Bespreek tot slot van jullie discussie wat jullie de beste oplossing(en) vinden. Opdracht 3 - Koppen Bedenk drie alternatieve titels voor de tekst, waarbij de eerste nieuwe titel de lezer informeert, de tweede hem of haar overtuigt en

Dinosaurussen wijzen de weg naar de toekomst

Melanie During is paleontoloog. Ze doet in Nederland en het buitenland onderzoek naar de tijd van de dinosauriërs. Het is tijdrovend en kostbaar onderzoek maar het levert volgens haar veel op. Ook kennis die ons vandaag de dag kan helpen.  Bron AD Wie wil overleven, kijkt naar fossielen Woordenschat  paleontoloog - gefossiliseerde - asteroïde - vegetatie - groeiringen - gewervelde - minuscale - desastreuze - forensische   Leerdoel  Ik kan toelichten wat de paleontoloog over de waarde van haar onderzoek vertelt. Opdracht 1 - Bekend, nieuw en nieuwsgierig Lees de tekst. Schrijf daarna kort op wat in de tekst jou al bekend was, wat nieuw voor je is en wat in de tekst je nieuwsgierig maakt. Opdracht 2 - Kern Lees de tekst en vat elke alinea samen in een vraag.  Opdracht 3 - Lessen uit onderzoek Beschrijf wat de onderzoeken waaraan During meedoet zo waardevol maakt. Vat puntsgewijs kort samen wat we uit die onderzoeken kunnen leren over toen en nu. 

Grote westerse merken gekloond in Rusland

Met het vertrek van westerse bedrijven uit Rusland na het begin van de oorlog in Oekraïne zochten de Russen een alternatief. De westerse merken zijn geliefd en steeds meer duiken Russische varianten op. Alsof de merken zijn gekloond. Bron  Het Parool  Russen klonen bekende westerse merken: ‘Lekkerder dan de friet bij McDonald’s'  (inlog met gratis account vereist) Woordenschat klonen - opgeschort - multinational - de plaat gepoetst - franchise - hilariteit - beeldmerk - lucratief - licentiehouder - sprong in het gat - illustere - hard gelag Leerdoel Ik kan vertellen hoe de Russen voorzien in de vraag naar westerse merken. Opdracht 1 - Aanvulzinnen Maak de zinnen af en zet ze daarna in een logische volgorde. 1. ... vertrek ... 2. ... veranderd. 3. Aanleiding ... 4. Als een kloon ... 5. Snacks en frisdranken ... 6. ... vinden Russen. 7. De merken ... 8. ... nieuwe namen ... Opdracht 2 - Betekenis afleiden Lees de tekst en leid de betekenis van deze woorden uit de tekst af met behulp

Internationaal Strafhof: Poetin aangeklaagd

Het Internationaal Strafhof vaardigde vorige week een arrestatiebevel uit tegen president Poetin. De aanklacht is niet direct het beginnen van een oorlog, maar een aantal misdaden die onder rechtsstreekse verantwoordelijkheid van de president zijn begaan. Bron  RTL Nieuws  Arrestatiebevel tegen Poetin meer dan alleen symbolisch Woordenschat nihil - gecommitteerd - symbolisch - toekomstmuziek - deporteren - onomwonden Leerdoel  Ik kan vertellen hoe kansrijk de arrestatie volgens het artikel is. Opdracht 1 - Vragen stellen  Vat de alinea's van de tekst samen in vragen. Bepaal bij elke alinea welke 5w1h-vragen hierin aan bod komen. Schrijf de vragen op. Vergelijk daarna met een klasgenoot jullie vragen en bespreek de antwoorden. Opdracht 2 - Haken en ogen De schrijver van het artikel acht de kans niet groot dat de president wordt gearresteerd. Wat zijn volgens hem belemmeringen en beperkingen? Opdracht 3 - Vergelijken Zoek online nog een andere bron over dit nieuws. Vergelijk hoe beid

Er is gekozen

Opnieuw zorgen de verkiezingen voor de Provinciale Staten voor een aardverschuiving. Een nieuwe partij krijgt opeens overal de meerderheid.  Woordenschat   prognose - proteststem - exitpolls  Leerdoel   Ik kan het nieuws bij de krantenkoppen kort bespreken.  Opdracht 1 - Koppen lezen Bekijk online het nieuws over de verkiezingsuitslag. Kies minimaal vier bronnen. Bespreek wat de koppen van artikelen en video's vertellen over de (voorlopige) uitslag.  Opdracht 2 - Woordweb Kies twee artikelen die gaan over de uitslag. Vat in een woordweb de belangrijkste conclusies uit die artikelen samen.  Opdracht 3 - 5w1h Kies online één bron over de verkiezingsuitslag. Geef na het lezen antwoord op de 5w1h-vragen. 

Komende MNMweek (9)

Maandag Internationaal Strafhof: Poetin aangeklaagd Dinsdag Grote westerse merken gekloond in Rusland Woensdag Dinosaurussen wijzen de weg naar de toekomst Donderdag Nieuw onderzoek naar schade koppen in voetbal Vrijdag Corona kwam van dieren  

Veel meer beschermde zee

Bron AD   Kippenvel’: na 17 jaar touwtrekken is er eindelijk een verdrag dat de zeeën moet beschermen Woordenschat territoriale wateren - ontaard - exploitanten - diepzeemijnbouw - verzuring - genetische diversiteit - implementatie  Leerdoel   Ik kan vertellen wat het verdrag inhoudt. Opdracht 1 - Samenvatten Vat de tekst samen in verticale rij van tien woorden. Vorm een tweetal en leg de twee rijen naast elkaar. Om beurten maak je met de twee naast elkaar staande woorden een zin die de tekst zo goed mogelijk samenvat. Tot slot van de opdracht vat je allebei los van elkaar de tekst in enkele zinnen samen.  Opdracht 2 - Stiftgedicht  Bij een stiftgedicht lak je alle tekst weg op een paar woorden na. Die opeenvolgende woorden vormen een gedicht. Bekijk eventueel online een aantal voorbeelden. Maak met de tekst zo'n stiftgedicht dat op een opvallende, activerende of misschien zelfs wel humoristische manier het belang van het verdrag benoemt. Opdracht 3 - Cartoon Vat de tekst samen in

De bril van Christiaan Huygens

Onderzoek heeft meer kennis over uitvinder Christiaan Huygens aan het licht gebracht. Door wat hij op het gebied van telescopen produceerde nader te bekijken, kwam men een vermoedelijke oogafwijking op het spoor. Bron  NOS  Onderzoeker: telescopenbouwer Christiaan Huygens was bijziend Woordenschat   focus - bevindingen - postume - plausibele - sociale - component   Leerdoel  Ik kan de nieuwe inzichten van het onderzoek toelichten. Opdracht 1 - Vragen 1. Wat kom je door de tekst te weten over Huygens? 2. Hoe maakte hij zijn telescopen? 3. Waar waren die voor bedoeld? 4. Wat kom je te weten over hoe bekend en succesvol Huygens in zijn tijd was? 5. Hoe gingen de onderzoekers te werk? 6. Wat zijn de bevindingen van hun onderzoek?  7. Hoe sterk is het bewijs?  8. Wat is het belang van dit onderzoek? Opdracht 2 - Teken de redenering In het onderzoek zijn conclusies getrokken. Daarvoor was er bewijs voor handen. Teken het bewijs en de conclusies die er zijn getrokken. Laat zo in één oogopslag

Vanuatu klaagt nood bij de rechter

De eilandengroep Vanuatu, gelegen in de Stille Oceaan, heeft de rechter gevraagd om zich uit te spreken over het wereldwijde klimaatbeleid. Vanuatu heeft sterk te leiden onder de gevolgen van klimaatverandering. Op eigen kracht kan de eilandengroep het tij niet keren en bovendien vindt het dat andere, met name de grote, sterk geïndustrialiseerde landen vooral schuld hebben aan opwarming.  Bron  NOS Primeur voor eilandengroep Vanuatu: klimaatactie afdwingen via rechter Woordenschat   mondiale - archipel - gelobbyd - cycloon - morele - polarisatie - compensatie - herstelbetalingen - gewaarborgd Leerdoel   Ik kan de wens van Vanuatu toelichten.  Opdracht 1 - 5w1h Beantwoord de 5w1h-vragen.   Opdracht 2 - Infographic Vat de kern van de tekst samen in een infographic. Beperk het gebruik van tekst in je infographic. Zorg dat de infographic de lezer in één oogopslag al een duidelijk beeld van het onderwerp geeft.  Opdracht 3 - Verdiepende vragen Lees de tekst. Noteer vijf vragen die in de tek

Verkiezingen

Woensdag zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De nodige partijen kiezen de kloof tussen stad en platteland als thema. Nieuwsuur onderzocht de geschiedenis van de samenhang tussen stad en platteland, westelijk en oostelijk Nederland, Randstad en gebied daarbuiten.  Bron  Nieuwsuur  Kloof met Randstad is van alledag: 'Buiten Holland was er geen Gouden Eeuw' Woordenschat  Zie opdrachten Leerdoel  Ik kan de kloof toelichten.  Opdracht 1 - Woordenschat Kies zes belangrijke begrippen uit de video. Geef bij elk begrip een korte uitleg waarmee je de geschiedenis van de kloof verduidelijkt. Opdracht 2 - Mindmap Bekijk de video en vat daarna de kern samen in een mindmap. Bedenk na het bekijken van de video eerst welke deelonderwerpen er te zien zijn in de video. Zet die rondom het centrale onderwerp dat in het midden van je blad komt.   Opdracht 3 - Aanvulzinnen Vul de zinnen aan en zet ze daarna in een logische volgorde. 1. Toen ... 2. Voor Holland ... 3. Een van de belangri

Komende MNMweek (8)

Maandag Verkiezingen Dinsdag Vanuatu klaagt nood bij de rechter Woensdag De bril van Christiaan Huygens Donderdag Veel meer beschermde zee Vrijdag Er is gekozen  

Vooruitblik: Ramadan

Op 22 maart begint de maand ramadan en de periode van vasten voor moslims. Het is een maand waarin je je nog sterker concentreert op wat je gelooft. Het is geen gemakkelijke opgave, maar het resultaat is het alles waard, vindt tv-kok Mounir.   Bron RTL Nieuws  Tv-kok Mounir Toub is tijdens de ramadan juist niet bezig met eten Woordenschat met de paplepel ingegoten - onder de knie krijgen - de fijne kneepjes - euforisch - de geneugten des levens - de verzoening - ontgiften - familiair Leerdoel Ik kan met kennis uit de tekst het begrip ramadan bespreken. Opdracht 1 - Mindmap Vat de tekst samen in een mindmap. Zet het begrip ramadan op een prominente plek. Bedenk 3-5 deelonderwerpen waarmee je alle informatie overzichtelijk in tekst en tekeningen kunt weergeven. Opdracht 2 - Vitrine In de school wordt een vitrine ingericht om te laten zien wat de ramadan is. De vitrine is een hoge kast met glas en telt 3 vakken. Beschrijf wat je allemaal in de vitrine zou zetten. Geef elk voorbeeld een be

Onderzoek: het gezicht van vroegste bewoners

  Nieuw onderzoek heeft een ander beeld van de eerste moderne mens in Nederland. Lees hoe het onderzoek werd uitgevoerd en welke nieuwe kennis het opleverde. Bron Metro Nieuws  Is de Oer-Hollander wit en blond? Niet dus, eerste Nederlanders waren zwart De Volkskrant  Eerste moderne mens op Nederlandse bodem had zwarte huidskleur en blauwe ogen  (inloggen vereist) RTL Nieuws  Nieuw onderzoek: oer-Nederlander had geen witte, maar donkere huidskleur Woordenschat   Zie opdrachten. Leerdoel   Ik kan vertellen hoe het onderzoek werd uitgevoerd en welke nieuwe kennis het opleverde. Opdracht 1 - Aanvulzinnen Lees een of meer bronnen. Vul daarna de zinnen aan en zet ze in een logische volgorde. 1. ... verrassing. 2. Nieuw is ... 3. De onderzoekers ... 4. Het onderzoek ... 5. Onze geschiedenis ... 6. Anders dan men altijd dacht ... 7. ... moet worden bijgesteld.  8. Het uiterlijk ... Opdracht 2 - Teken de tekst Lees een of meer bronnen. Laat de kern van de tekst zien in de vorm van een infograph

Naar het noorderlicht

Vorige week was het noorderlicht zelfs in Nederland te zien. Lees hoe dat kon gebeuren en lees hoe een vader en een zoon naar het noorderlicht reisden.  Bron  Trouw  Noorderlicht in heel Nederland te zien  (2023) en  Met de camper het noorderlicht achterna  (2021) Woordenschat   noorderlicht - magneetveld - atmosfeer - absorberen Leerdoel  Ik kan de zichtbaarheid van het noorderlicht verklaren.  Opdracht 1 - 5w1h Kies een van de teksten en beantwoord de 5w1h-vragen.  Opdracht 2 - Teken de tekst Lees de tekst en geef de kern in een tekening weer. Laat goed de verbanden tussen deelonderwerpen zien.  Opdracht 3 - Noorderdicht Kies een van de teksten en geef de kern weer in een kort gedicht.

Schrappen in aanstootgevende taal

Onlangs ontstond een felle discussie toen de uitgever van Roald Dahl liet weten aanstootgevende taal te willen gaan aanpassen in diens boeken. Argumenten gingen over en weer over de (over)gevoeligheid van die aanpak. Bron  RTL Nieuws  De zin en onzin van sensitivity readers: 'Een voetnoot plaatsen is beter' Woordenschat  aanstootgevende - censureren - voorvechter - voet aan de grond - fictie - ontegenzeggelijk - blinde vlekken - uit het veld laten slaan - context - voetnoot - in perspectief plaatsen - frame - weerbaar Leerdoel  Ik kan belangrijke argumenten in de discussie toelichten.  Opdracht 1 - 5w1h Geef na het lezen van de tekst antwoord op de vraag om wie en wat het gaat en waar, wanneer, waarom en hoe het alles plaatsvindt. Opdracht 2 - Argumenten Teken een overzicht van de verschillende argumenten. Bedenk bij elk argument een icoon of symbool. Bespreek het overzicht met een klasgenoot en vraag hem of haar dat ook te doen. Geef elkaar feedback over de duidelijkheid en vo

Poerim en Holi

Op 17 maart begint het Poerimfeest. Een dag later is het begin van Holi. Wat wordt bij beide feesten gevierd? Tijdens Poerim herdenken joden de gebeurtenissen die het Bijbelboek Esther beschrijft. Maak met foto's in de bron kennis met deze herdenkingsdag. Bron Het Parool  Poerim in Israël Leerdoel Ik kan vertellen wat wordt herdacht bij Poerim en wat er deze dag gebeurt. Opdracht 1 - Kijk, denk en vraag je af Kijk naar de foto's en vul de zinnen aan. Ik zie... Ik denk... Ik vraag me af... De docent geeft aan bij hoeveel foto's je de opdracht uitvoert en hoe de antwoorden worden besproken met elkaar. Opdracht 2 - Stap in het beeld Kies een persoon op een van de foto's. Beantwoord de volgende vragen. 1. Wat kan deze persoon zien en voelen? 2. Wat zou deze persoon denken? 3. Wat zou belangrijk zijn voor deze persoon? 4. Schrijf een tekst vanuit deze persoon waarin je antwoord geeft op bovenstaande vragen. Wissel daarna de tekst uit met een klasgenoot en schrijf een korte r

Komende MNMweek (7)

Maandag Poerim en Holi Dinsdag Schrappen in aanstootgevende taal  Woensdag Naar het noorderlicht Donderdag Onderzoek: het gezicht van Nederlands vroegste bewoners Vrijdag Vooruitblik: Ramadan