Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit september, 2020 tonen

Op zoek naar een gezicht

Nog steeds zijn er stoffelijke resten van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, van wie we niet weten wie het zijn. Onderzoekers spannen zich in om hun identiteit te achterhalen. In dit portret van een aantal onderzoekers en hun werk leer je hoe identificatie in zijn werk gaat. Bron De Volkskrant  De tijd dringt: speuren naar de identiteit van onbekende WO II-slachtoffers Woordenschat het arsenaal - de sectie - de gefusilleerden - het verwantschapsonderzoek - het biologisch profiel - het documentatiecentrum - de collaborateur Leerdoel Ik kan uitleggen hoe onderzoekers de identiteit van gesneuvelden onderzoeken. Opdracht 1 -  Experts Je vormt met drie andere leerlingen een groep. Je leest allemaal de tekst door en verdeelt hem daarna in vier stukken. Iedereen leest vervolgens zijn/haar deel zeer nauwkeurig en zorgt dat hij/zij expert wordt. Daarna bespreken de experts een voor een hun tekstdeel. Samen maak je met de vier deelsamenvattingen een goede samenvatting van de tekst van enke

Corona dreunt na in het brein

Onderzoekers hebben door hersenonderzoek vastgesteld dat het coronavirus grote schade kan aanrichten in de hersenen. Veel klachten die lang aanhielden na besmetting en herstel kunnen door het onderzoek beter worden verklaard. Bron Nieuwsuur   Corona leidt tot hersenschade door overdreven immuunreactie Woordenschat afweercellen - immuun - gemunt hebben - het eiwit - de neuroloog - de patholoog - de hersenbloeding Leerdoel Opdracht 1 -   Placematsamenvatting Je vormt een viertal en deelt een A4 in vier stukken. Laat in het midden van het A4 een vijfde vak vrij. In de vier vakken vatten jullie kort de inhoud van een bron samen. Daarna maken jullie in het vijfde vak een gezamenlijke samenvatting. Opdracht 2 - Mindmap Maak een mindmap over de inhoud van de tekst en de video. Bekijk eerst online een aantal voorbeelden. Houd goed rekening met de kenmerken van een mindmap (tekst, beeld, kleuren, verbanden). Opdracht 3 -  Gedachteballonnen Je schrijft bij de tekst en de video in totaal minimaal

Joden vieren vandaag Jom Kipoer

Vandaag is het Jom Kipoer. Joden sluiten die dag een periode van tien dagen af waarin ze zich hebben verzoend met God en hun medemensen. De eeuwenoude gebruiken van deze dag hebben deze keer te maken met de corona-maatregelen. Het wordt anders dit keer. Bron De Volkskrant Geen gewone Jom Kipoer: ‘Hardop kan natuurlijk niet, met corona’ Woordenschat gelijkgestemden - Grote Verzoendag - de verzoening - primaire behoeftes - rabbijn - het voorschrift Leerdoel Ik kan uitleggen waaraan joden op Grote Verzoendag denken en wat ze doen. Opdracht 1 - Voorwerpen Noteer of zoek afbeeldingen van ongeveer vijf voorwerpen die het nieuws van de tekst goed samenvatten. Vraag een klasgenoot de kern van de tekst met deze voorwerpen samen te vatten. Opdracht 2 - Voorpagina Maak een ontwerp voor een voorpagina van een krant, tijdschrift of nieuwswebsite waarop je verschillende deelonderwerpen van het nieuws in de tekst in beeld brengt. Bedenk welke onderwerpen, koppen en foto´s jij zou gebruiken voor je vo

Gamen is mijn werk

E-sport is een miljoenenbusiness. Langzaam maar zeker wint deze topsport ook in Nederland terrein. In Utrecht werd onlangs een trainingscentrum geopend. Bron RTL Nieuws  IJzeren discipline en keihard trainen: videospelletjes zijn topsport in Utrecht Woordenschat de discipline - professionaliseren - de benadering - opperste - specialiseren - de reflex- profileren  Leerdoel Ik kan de hoofdzaken uit de tekst en de video kort samenvatten. Opdracht 1 -  Eén minuut paper Je schrijft na het lezen van de tekst/het zien van de video gedurende één minuut alles op wat je weet. Geef met deze aantekeningen een korte uitleg aan een klasgenoot of de klas of vraag feedback te geven bij je uitleg. Opdracht 2 - Doorgeefvragen  Je vormt een groep van drie leerlingen. Je kiest om beurten een begrip uit de tekst/video, een tweede leerling bedenkt een vraag bij het begrip, een derde leerling geeft antwoord op de vraag. Je bespreekt vervolgens het antwoord met elkaar en wisselt vervolgens opnieuw van rollen

Mysterie opgelost

Deze zomer was er veel opwinding over een mysterieuze olifantensterfte in Botswana. Deskundigen opperden verschillende mogelijke oorzaken. Nu is er door nader onderzoek eindelijk uitsluitsel. Bron De Volkskrant   Olifantensterfte in Botswana nog een raadsel  en  Blauwalg oorzaak van mysterieuze olifantensterfte in Botswana Woordenschat tekst 1 het karkas - het weefselmonster - ijveren - ambiëren - de trofeejacht - de brigade tekst 2  de autoriteiten - het erfgoed - het karkas - de alg - de delta Leerdoel Ik kan de verschillende oorzaken noemen waaraan werd gedacht bij de olifantensterfte. Opdracht 1 -  Ooggetuigenverslag Schrijf (of film) een ooggetuigeverslag bij het nieuws van de tekst. Je kunt dit ook doen in de vorm van een monoloog of kort verhaal. Opdracht 2 -  Seven words story Vertel het nieuws in de tekst in de vorm van een 'seven words story'. Bekijk online een aantal voorbeelden van seven word stories. Opdracht 3 -  Nieuwsitem Maak een korte video waarin je het nieuw

Trending: #gewoonjebekhouden

Na de uitspraak van minister-president Rutte dat supporters in het stadion ´hun bek moeten houden´, was die meteen trending op social media. Er was instemming en begrip, maar ook afkeuring omdat het een minister-president niet zou passen dat te zeggen. Bron NU.nl Rutte over juichende voetbalfans: 'Ze moeten gewoon hun bek houden' Woordenschat het protocol - het exces Leerdoel Ik kan goed onderbouwd met argumenten reageren op een nieuwsfeit. Opdrachten Lees de tekst en bepaal welke standpunten er zijn ten aanzien van het probleem van juichen in de stadions. Reageer daarna met een van de volgende opdrachten. Opdracht 1 -  Column In een column wordt vaak bij de actualiteit op een grappige manier een andere invalshoek gepresenteerd. Schrijf (met een of meer klasgenoten) zo´n column over het nieuws in de tekst. Bekijk online een aantal voorbeelden van columns. Opdracht 2 -  Denkhoeden Je vat de inhoud van de tekst samen vanuit een bepaald perspectief. Je kunt kiezen uit: wit (feite

Perfecte vondst in permafrost

De langzaam ontdooiende grond in Siberië heeft iets prijsgegeven waar wetenschappers nog lang onderzoek naar kunnen doen. Een vele duzienden jaren oude holenboer, compleet met huid en haar. Zelfs de organen zijn nog intact. Bron AD  Siberische rendierherders vinden voor het eerst een volledig intacte holenbeer uit de IJstijd Woordenschat intact - permafrost - het karkas - bemachtigen - preciseren  Leerdoel Je kunt vertellen wat bekend was over de holenbeer en waar het gevonden karkas ons meer over kan leren. Opdrachten  Zoek nog één bron op waarin verslag wordt gedaan van de vondst. De twee bronnen gebruik je om een van de onderstaande opdrachten te maken. Opdracht 1 -  Infographic Maak een infographic die de inhoud van de twee teksten laat zien. Bekijk eerst online een aantal voorbeelden. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). Opdracht 2 -  Eén minuut paper Je schrijft na het lezen van de teksten gedurende één minuut alles o

Slim bekeken

  De enorme populariteit van sommige Tik Tok video's verbaast je op het eerste gezicht. Maar wie verder kijkt, ziet de eigenaardigheden die het succes verklaren. Bron RTL Nieuws  Onbegrijpelijke TikTok-hit: 10 seconden playbacken, 300 miljoen views Woordenschat het platform - de interactie - mentaal Leerdoel Ik kan het succes van TikTok verklaren. Opdracht 1 -    Insta post Je schrijft voor de maker van de tekst een Instagrampost om publiek te interesseren voor de tekst. Schrijf de post en kies een bijpassende foto. Opdracht 2 - Verslaggever Treed op als verslaggever. Bespreek het onderwerp kort voor de klas. Geef een gedetailleerd, levendig verslag van de feiten en onduidelijkheden. Opdracht 3 -  Vlog Vat de tekst samen in een vlog van enkele minuten. 

Nobelprijzen met een huh?!-factor

Ze zijn weer toegekend. Jaarlijks gaan alternatieve Nobelprijs naar de meest opzienbarende onderzoeken. Wie de prijzen deze keer kregen...? Lees het in  Nederlands onderzoek naar ‘afkeer van andermans geluiden’ wint alternatieve Nobelprijs . Woordenschat de cultstatus - de laureaat - consistent - collectieve - de entomoloog - representatief - gepikeerd Leerdoel Ik kan de ontdekkingen van de winnaars benoemen. Opdracht 1 -  Bekend, benieuwd, bewaard Vat de tekst samen door in drie kolommen te noteren wat jou al bekend was, wat je nieuwsgierig heeft gemaakt en wat je hebt onthouden. Opdracht 2 -  Beoordelingswoorden Reageer met minimaal vijf en maximaal tien beoordelingswoorden op de onderzoeken. Beargumenteer bij elk beoordelingswoord goed waarom jij dat het van toepassing is. Opdracht 3 -  Verslaggever Treed op als verslaggever. Bespreek de verschillende onderzoeken kort voor de klas. Geef een gedetailleerd, levendig verslag van de feiten en onduidelijkheden.

Dol op suiker

De roep om kindermarketing echt achterwege te laten wordt steeds sterker. Toch liggen in de supermarkten talloze producten die dankzij allerlei lokkertjes en de zoete smaak heel populair zijn, maar die je kinderen beter niet voor kunt zetten. De verleiding gebeurt heel geraffineerd. Bron NRC   Waarom in de supermarkt tóch die ongezonde kinderproducten kopen? 10 valkuilen Woordenschat de richtlijn - de steekproef - gruwen - de marketing - de voedingswaarde - de finesses - associëren - geraffineerd - het concentraat - de sluipsuiker - de calorie - ondermijnen Leerdoel Ik kan manieren noemen waarop ouders en kinderen worden aangezet tot het kopen van ongezonde kinderproducten.   Opdracht 1 -  Experts Je vormt met drie andere leerlingen een groep. Je leest allemaal de tekst door en verdeelt hem daarna in vier stukken. Iedereen leest vervolgens zijn/haar deel zeer nauwkeurig en zorgt dat hij/zij expert wordt. Daarna bespreken de experts een voor een hun tekstdee

We leven op te grote voet

Het eens per twee jaar verschijnende Living Planet Report wijst op een enorme terugloop van dierenpopulaties. In het rapport worden de belangrijkste oorzaken genoemd. Het maakt volgens het Wereld Natuur Fonds duidelijk dat mensen minder hun stempel moeten drukken op de leefgebieden van wilde dieren. Bron Trouw  Twee derde van de dierenpopulatie is verdwenen – en dat is ook slecht nieuws voor de mens NU.nl  WWF: Omvang dierenpopulaties nam in halve eeuw met twee derde af Wordenschat NU.nl  de populatieomvang - de ontbossing - inheems - de factor - de biodiversiteit - de overconsumptie - de pandemie Trouw  de populatieomvang - amfibieën - desastreuze - de pandemie - wetlands - de aantasting - het ecosysteem - verstoorde relatie - duurzamer - consumeren - de overheden Leerdoel Ik kan oorzaken en gevolgen in het nieuws benoemen. Opdrachten Je docent geeft aan welke tekst je gebruikt of dat je beide teksten gebruikt als bron. Opdracht 1 -   Bekend, benieuwd, bewaard Vat

De Gouden Koets renoveren en tentoonstellen

De derde dinsdag in september is het traditiegetrouw Prinsjesdag. Het kabinet levert de rijksbegroting. De Koning leest de troonrede. De Koning en de Koningin komen per Gouden Koets. Door een renovatie die nog gaande is, is de koets er deze keer niet. Onlangs nam de Koning het besluit dat de koets voorlopig niet zal worden gebruikt. Niet zonder reden. Bron AD ‘Omstreden’ Gouden koets voorlopig naar het museum Woordenschat controversieel - cultureel erfgoed - het perspectief - de symboliek - het debat - de ophef - de kolonie - de huldeblijk - de inhuldiging - ambachtslieden Leerdoel Ik kan uitleggen wat de Gouden koets omstreden maakt. Opdracht 1 -  Jeugdjournaal Schrijf een script voor een live verslag of een video waarin je het nieuws in de tekst/video uitlegt aan een jonge doelgroep (vijf jaar jonger dan jijzelf). Op welke manier zou je het nieuws in dat geval uitleggen? Opdracht 2 -  Bekend, benieuwd, bewaard Vat de tekst/video samen door in drie kolommen te note

Overleven op ironie

In Griekenland bestaan verschillende opvangkampen met vluchtelingen. Deze week werd het kamp in Moria, op het eiland Lesbos, door brand verwoest. De vluchtelingen zijn naarstig op zoek naar een schuilplaats en hopen dat ze naar het vasteland of een van de andere Europese landen worden gebracht. In deze tekst over een kamp op Samos lees je hoe bewoners en vluchtelingen de situatie beleven. Bron NOS   Nieuwe kampen op Griekse eilanden: 'Ik hoef geen airco, ik wil een toekomst' Woordenschat de capaciteit - ironisch - de migrant - de jungle - desolate Leerdoel Ik kan vertellen hoe Griekenland de vluchtelingen opvangt. Opdracht 1 - Journaal Je gaat in het journaal verslagdoen over de situatie van de vluchtelingen in het kamp. Je hebt een halve minuut de tijd om het onderwerp duidelijk uit te leggen aan kijkers. Schrijf ter voorbereiding wat je gaat vertellen. Opdracht 2 -  Cartoons Maak (of zoek) één of meer cartoons over de inhoud van de tekst. Je kunt

Bieden op botten

Het is een bijzondere plek op Urk, een loods vol botten die zijn opgevist door vissers. Wat van grote historische waarde is gaat naar musea, de rest is voor de liefhebber. Bron AD  Slagtand van een mammoet kopen? Dat kan in deze loods op Urk: ‘Klanten betalen soms 10.000 euro’ Woordenschat de kotter - de bijvangst - het pleistoceen - de ijstijd - de bulk - de paleontoloog - de steppe - de decoratie - het erfgoed - te grabbel (gooien) - versjacheren - geologisch Leerdoel Ik kan de herkomst van de botten toelichten. Opdracht 1 -  Eén minuut verslag Vorm een tweetal. Vertel om beurten één minuut over het nieuws in de tekst. Zorg dat je als tweede spreker geen informatie herhaalt. Stel na afloop van de minuut minimaal drie verhelderingsvragen. Opdracht 2 -  Doorgeefvragen  Je vormt een groep van drie leerlingen. Je kiest om beurten een begrip uit de tekst, een tweede leerlingen bedenkt een vraag bij het begrip, een derde leerling geeft antwoord op de vraag. Je bespreekt

Elke maand weer net (of veel) te weinig

NIBUD, de organisatie die voorlichting geeft over budgetteren, deed onderzoek naar het budget van jongeren. De uitkomst: jongeren overschrijden gemakkelijk hun budget. Bron Reformatorisch Dagblad  Scholier is rijker, maar zit toch krap bij kas Woordenschat de levensstandaard - het budget - het kasboekje - het percentage - ter illustratie - de respondent - essentieel - budgetteren - faciliteren - propageren - het bestedingspatroon - financiële opvoeding Leerdoel Ik kan de belangrijkste onderzoeksuitkomsten in de tekst noemen. Opdracht 1 - Journaaltekst Je krijgt in het journaal één minuut om het nieuws over het onderzoek toe te lichten. Schrijf een samenhangende spreektekst waarin je de belangrijkste onderzoeksuitkomsten benoemt. Opdracht 2 -  Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst/video laat zien. Bekijk eerst online een aantal voorbeelden. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic). Opdracht 3 -  Placematsamenvatting Je vorm

Wolven in Nederland, lynxen in België

Na het nieuws over haarscherpe beelden van een wolf in actie op de Veluwe komt nu uit België bewijs van wat al werd beweerd. De lynx is daar terug. Bron RTL Nieuws  Na twee eeuwen is de lynx terug in België De Volkskrant  Na bijna driehonderd jaar is de lynx terug in de Belgische Ardennen Woordenschat RTL Nieuws  claimen - verifiëren - de wildcamera - de ecoloog - solitair - de rotsformatie - het uitvloeisel - het herintroductieproject De Volkskrant onomstotelijk - de wildcamera - uit de kluiten gewassen - de passant - het territorium - solitair - de opmars - karakteristieke - het herintroductieprogramma - prijsgeven Leerdoel Ik kan het nieuws van de terugkeer van de lynx toelichten. Opdrachten Je docent vertelt je welke bron je gebruikt. Opdracht 1 -  Verslaggever Treed op als verslaggever. Bespreek het onderwerp kort voor de klas. Geef een gedetailleerd, levendig verslag van de feiten en onduidelijkheden. Maak gebruik van de woordenschat. Opdracht 2 -  Veelgeste

1,3 miljard keurig lege borden

De Chinese overheid lanceert voor de tweede keer een ´legebordencampagne´. Om vele redenen, vindt de overheid, is het onwenselijk dat tonnen ongebruikt voedsel in de afvalstroom verdwijnen. Bron De Volkskrant  Voedselpolitiek in China: grote leider Xi wil dat Chinezen hun bord leeg eten Woordenschat instrueren - de campagne - choquerend - schrijnend - rationeel - eerbaar - mobiliseren - decadent - het banket - overdadig - statusverhogend - passé - etaleren - op de kar springen - decimeren - implementeren - de loyaliteitsverklaring Leerdoel Ik kan toelichten hoe de Chinese overheid voedselverspilling tegengaat. Opdracht 1 -  Informatiebordje Maak een bordje om in restaurants in China op te hangen, waarop je in enkele zinnen uitleg geeft over het onderwerp van de tekst. Besteed op het bordje aandacht aan de belangrijkste redenen om voedselverspilling tegen te gaan. Opdracht 2 -  Nieuwsitem Maak een korte video waarin je het nieuws uitlegt waarover je las. Opdracht 3 - 

Klaar met spoorlopers

Railbeheerder ProRail ziet opnieuw zo´n stijging van op- en langs het spoor lopen, dat het aanspreken van het publiek hoognodig is. Daarom komt er komende tijd een campagne die de enorme effecten van dat gedrag laat zien. Bron Metro Nieuws  Steeds meer vertraging door ‘spoorlopers’, ProRail start campagne Woordenschat maatschappelijke schade - het domino-effect - de wildplukker - becijferen Leerdoel Ik kan de verschillende aanpakken van spoorlopen toelichten. Opdracht 1 -  Emoticons Vat de kern van het nieuws van de tekst/video samen in een aantal emoticons op je telefoon. Vraag een klasgenoot om die emoticons kort te verklaren. Doe hetzelfde met zijn/haar reeks emoticons. Opdracht 2 -  Flyer Vat de instructie of de aanwijzingen in de tekst/video samen in een flyer. Zorg dat de uitleg kort maar duidelijk is. Bedenk goed hoe je de indeling van de flyer vormgeeft. Bekijk online een aantal voorbeelden van instructieflyers. Opdracht 3 -  Gedachteballonnen Je schrijft b

Jongeren maken een punt van een .

Onderzoek wijst erop dat jongeren behoorlijk veel waarde hechten aan een punt in berichten die ze elkaar sturen. Van een punt gaat zoveel stelligheid uit, dat ze hem liever vermijden. Om misverstanden te voorkomen. Bron AD  Jongeren vinden dat een punt gebruiken in berichten agressief overkomt Woordenschat intimiderend - de markering - interpreteren - de intonatie - het mechanisme - de interpunctie Leerdoel Ik kan de uitkomsten van het onderzoek benoemen. Opdracht 1 -  Tweet Vat de tekst samen in enkele tweets. Opdracht 2 -  Insta post Je schrijft voor de maker van de tekst een Instagrampost om publiek te interesseren voor de tekst. Schrijf de post en kies een bijpassende foto. Opdracht 3 -  Infographic Maak een infographic die de inhoud van de tekst laat zien. Bekijk eerst online een aantal voorbeelden. Let goed op het samenspel van tekst (info) en beeld (graphic).

Banksy schiet te hulp in migrantencrisis

Sea Watch, de organisatie die zich inspant om vluchtelingen op de Middellandse Zee te helpen, kreeg onlangs van Banksy een schip. Het schip draagt een typische Banksy-tekening op een van de flanken.  Bron AD  Banksy financiert en beschildert reddingsboot in Middellandse Zee Woordenschat onder de radar - de anarchiste - de mensenrechtenactiviviste - de migrantencrisis - onderscheppen - de foltering Leerdoelen Ik kan vertellen wat de tekst vertelt over de migrantencrisis. Opdracht 1 - Schets Maak een snelle samenvatting van de tekst/video in enkele snelle tekeningen. Gebruik ze daarna om een korte uitleg aan een klasgenoot te geven. Opdracht 2 -Schema Vat de tekst/video samen in een schema. Zorg dat de pijlen en andere aanduidingen goed de verbanden aangeven tussen de onderdelen. Bedenk goed welke begrippen en werkwoorden centraal staan in de tekst/video en (dus) in jouw schema. Opdracht 3 - Stiftgedicht Maak een gedicht door (een deel van) de tekst weg te lakken en

Messiloos Barcelona

Na de euforie over de terugkeer van Koeman ziet Barcelona nu met pijn Messi aansturen op een vertrek. Bron NRC  Breuk met FC Barcelona – voor Lionel Messi is er geen weg meer terug Woordenschat de vechtscheiding - de clausule - de afkoopsom - de jurist - het verstandshuwelijk - introvert - doorgronden - nihil - het onderhoud - op voorhand - de passage Leerdoel Ik kan uitleggen om welke reden Messi wil vertrekken bij Barcelona. Opdracht 1 -  Bekend, benieuwd, bewaard Vat de tekst samen door in drie kolommen te noteren wat jou al bekend was, wat je nieuwsgierig heeft gemaakt en wat je hebt onthouden. Opdracht 2 - Eén minuut paper Je schrijft na het lezen van de tekst gedurende één minuut alles op wat je weet. Geef met deze aantekeningen een korte uitleg aan een klasgenoot of de klas of vraag feedback te geven bij je uitleg. Opdracht 3 - Persconferentie Je gaat naar een persconferentie over het nieuws van de tekst. Bedenk vijf vragen die je gaat stellen. Licht bij elk